Update 17-07-2018 Rotavirusvaccin in RVP-vaccinatieschema
Staatssecretaris Blokhuis: ‘Daarnaast wordt een vaccinatie tegen het rotavirus toegevoegd aan het Rijksvaccinatieprogramma. Alleen jonge kinderen die lichamelijk extra kwetsbaar zijn krijgen deze vaccinatie via druppels in de mond aangeboden zodra ze zes weken oud zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om kinderen die te vroeg zijn geboren, een laag gewicht hebben bij geboorte of een aangeboren afwijking hebben. Zij hebben het meeste belang bij een vaccinatie tegen het virus dat een ontsteking aan maag of darmen kan veroorzaken, wat bij hen tot ingrijpende gezondheidsproblemen kan leiden.
Het is de bedoeling dat de eerste kinderen komend jaar worden ingeënt. Staatssecretaris Blokhuis zal na twee jaar kijken of het zinvol is om de vaccinatie aan alle kinderen aan te bieden.’
Update 27-09-2017 Advies van de Gezondheidsraad:
‘De raad adviseert in ieder geval kinderen te vaccineren die te vroeg geboren zijn, een laag geboortegewicht hebben of een aangeboren afwijking. De Gezondheidsraad staat ook positief tegenover het vaccineren van alle kinderen tegen rotavirus via het Rijksvaccinatieprogramma.’
Met deze kanttekening: ‘Vaccinatie kan echter mogelijk ook een toename van invaginaties, een vorm van darmobstructie, bij pas gevaccineerde kinderen veroorzaken, in de orde van grootte van maximaal vier gevallen per jaar. Deze aandoening kan ernstige gevolgen hebben, maar is meestal goed te behandelen.’ Bron: www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2017/09/27/vaccinatie-tegen-rotavirus
Het RIVM is zich bewust van de besmettelijkheid van het rotavirus vaccin:
‘Het rotavirusvaccin is een levend verzwakt vaccin en wordt uitgescheiden in de ontlasting van gevaccineerde zuigelingen. De hoeveelheid uitgescheiden virus is het hoogst 3-7 dagen na vaccinatie. Hierdoor is er een risico op verspreiding van het vaccinvirus naar ongevaccineerde personen in de omgeving en dus ook naar mensen met een (ernstige) afweerstoornis.’ Bron: lci.rivm.nl/richtlijnen/rotavirusvaccinatie
19 juni 2017: Rotavirus in Nederland
Achtergrond informatie voor de Gezondheidsraad
Het RIVM heeft een rapport gepubliceerd over het rotavirus in Nederland, ter ondersteuning van een advies van de Nederlandse Gezondheidsraad over vaccinatie tegen rotavirus. De achtergrondinformatie van het RIVM betreft onder andere het aantal personen dat jaarlijks in Nederland ziek wordt door rotavirus, de effectiviteit en veiligheid van de vaccins, en hoe het publiek denkt over de rotavirusvaccinatie. Jaarlijks worden er gemiddeld ongeveer 3500 kinderen per jaar opgenomen vanwege uitdrogingsverschijnselen na een infectie.Rapport engelstalig (gewoonte bij het RIVM) met deze interessante conclusie: ‘Mandatory notification of RV disease is not yet included in the Public Health Law. However, making RV disease notifiable is almost impossible, since RV diagnoses are mainly based on clinical symptoms, and laboratory testing is rarely applicable.’ En de Gezondheidsraad zal zich ongetwijfeld op dit rapport baseren bij hun advies om een rotavirusvaccin wel of niet in het RVP-programma op te nemen… Bron:www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Wetenschappelijk/Rapporten/2017/
April/Rotavirus_in_the_Netherlands_Background_information_for_the_Health_Council
Het RIVM publiceerde op 14 april 2017 een engelstalig analyserapport met achtergrondinformatie over het rotavirus vaccin. De Gezondheidsraad gaat de minister van VWS adviseren op welke manier vaccinatie van kinderen tegen het rotavirus toegankelijk wordt. De minister neemt op basis van dit advies een besluit. Bron:rivm.openrepository.com/rivm/handle/10029/620838
Enkele highlights uit dit RIVM rapport
- Voor Nederland zijn er verschillende opties mogelijk: opname in het RVP vaccinatieschema – alleen voor bepaalde risicogroepen – vergoeding door zorgverzekeraar of niet – geen invoering.
- Wanneer dit vaccin deel uitmaakt van het RVP-schema, zou het tegelijk met de andere combi’s toegediend kunnen worden. Rotarix (2 doses) op 8 en 12 weken of Rotateq (3 doses) op 8-12 en 16 weken.
- Als basis hanteren wij hierbij de criteria van de Gezondheidsraad (waaraan een opname in het RVP getoetst wordt).
Wij, van onze kant, zullen deze criteria er dan even bijpakken en stap voor stap (met de ons beschikbare informatie) bekijken of er reden is om het invoeren van een rotavaccin te rechtvaardigen.
Criterium 1
De ziekte is ernstig voor individuen en treft een omvangrijke groep. Is dat zo?
Criterium 2
De vaccinatie leidt tot een aanmerkelijke vermindering van ziekte in de bevolking (effectiviteit). Is dat zo?
Maar even aankloppen bij onze zuiderburen die hier al langer ervaring mee hebben…
‘Momenteel wordt 60 à 80 % van de Belgische baby’s gevaccineerd tegen rotavirus op voorschrift van een arts’. Bron: kce.fgov.be/nl/press-release/algemene-vaccinatie-tegen-rotavirus-toch-wat-duur-voor-een-beperkte-gezondheidswinst#.V-EHBzV3CSo
Artikel uit 2016 op de website van Labo Maenhout: ‘Op dit moment merken wij in ons laboratorium een aanzienlijke stijging op van het aantal rotavirus-positieve gevallen. In 2015 lijkt dus opnieuw een opwaartse trend ingezet te zijn in tegenstelling tot een aanzienlijke daling in 2014’. De bron van deze informatie blijkt kortgeleden verwijderd…
Criterium 3
Eventuele nadelen van de vaccinatie doen geen belangrijke afbreuk aan de gezondheidswinst (veiligheid). Is dat zo?
- Volgens de gegevens van het Vaccine Adverse Reporting System (VAERS) in de Verenigde Staten is er een sterk verhoogd risico op invaginatie 3 à 6 dagen na toediening van de eerste dosis Rotarix™. Een studie in Vaccine bevestigt het reeds bekende risico op intestinale vaginatie na toediening van het vaccin tegen het rotavirus. (Invaginatie: kenmerkend is het plotseling ontstaan van een met een zekere regelmaat optredende koliekachtige buikpijn – Darminstulping – Heel vaak braken kinderen bij een aanval). Bron: www.vaxinfopro.be/spip.php?article1621&lang=nl&retour=1
- Het rotavaccin is besmettelijk, ook volgens de Vlaamse overheid: ‘De week na de vaccinatie bevat de ontlasting van het kindje levende virusdeeltjes. Was daarom je handen grondig na elke verluiering, na de verzorging en vóór elke maaltijd. De week na de vaccinatie is het ook belangrijk om contact te vermijden met patiënten met immuunziekten of patiënten die medicamenten nemen die het immuunsysteem ernstig onderdrukken.’ Bron: www.gezondheid.be/index.cfm?art_id=5366&fuseaction=art
- Frankrijk heeft dit vaccin uit het schema gehaald na 3 overlijdens. De beide vaccins worden sinds 2006 in Europa gebruikt, maar roepen sinds eind 2014 steeds meer vragen op. Toen werd namelijk een rapport gepubliceerd waaruit blijkt dat de vaccins onrustwekkend veel klachten met zich meebrengen. (Bron pg 35 RIVM rapport).
Criterium 4
De last die een persoon ondervindt door vaccinatie staat in redelijke verhouding tot de persoonlijke (gezondheids)voordelen. Is dat zo?
Bijsluiter:
- Bij > 1/10 van de patiëntjes treden zeer vaak koorts, diarree en braken op als reactie op het vaccin. Er komen ook vaak (> 1/100, < 1/10) infecties van de bovenste luchtwegen voor (noot: dit zou dan ook 7/8/9 op 10 of 70/80/90 op 100 kunnen betekenen).
- Er zijn geen gegevens bekend over veiligheid, immunogeniciteit of werkzaamheid indien Rotarix wordt toegediend bij de eerste dosis en een ander rotavirusvaccin bij de tweede dosis of vice versa.
- Rotarix beschermt niet tegen gastro-enteritis veroorzaakt door andere pathogenen dan het rotavirus.
Criterium 5
De last die een persoon ondervindt door het totale RVP staat in een redelijke verhouding tot de persoonlijke gezondheidsvoordelen en de gezondheidswinst voor de totale bevolking. Is dat zo?
Nogal vaag omschreven en we zijn dan ook benieuwd naar de conclusie van de Gezondheidsraad, want het lijkt ondoenlijk om hier een plausibel tegengeluid te geven…
Criterium 6
De verhouding tussen kosten en gezondheidswinst is gunstig in vergelijking met andere mogelijkheden om de ziektelast te reduceren. Is dat zo?
- Kinderarts mevrouw Patricia Bruijning hield in 2012 een presentatie met een pleidooi voor invoering het rotavirus. Daarin stelt ze dat er zelden of nooit kinderen in Nederland overlijden aan het rotavirus. Per jaar worden 5000 kinderen opgenomen en dat kost de ziekenhuizen 11 miljoen euro. Vervolgens stelt ze (economisch plaatje) dat ook ouders niet naar hun werk kunnen en vanwege de diarree veel extra luiers moeten kopen. Het rotavirus kost op jaarbasis dan 18 miljoen euro (zegt zij). Bron:www.rivm.nl/documenten/patricia-bruijning-vaccineren-tegen-diaree-wel-of-niet
- Kosten per gevaccineerd kind: € 153 (Rotarix) and € 157 (RotaTeq).
Criterium 7
Met de vaccinatie wordt een urgent volksgezondheidsbelang gediend. Is dat zo?
Zie de daling van het aantal laboratorium bevestigde gevallen in de grafiek onder criterium 1. In 2001 werden er 1061 ziekenhuisopnames genoteerd en in 2016 bedroeg het aantal opnames 675 – zonder vaccinatie…
Samenvatting
- Stijging in België aantal rotavirus gevallen (ziekenhuisopnames), ondanks vaccineren
- In België 4000 gevallen per jaar mét vaccinatie (11 milj. inwoners – 60/80% gevaccineerd)
- In Nederland (schatting) 5000 gevallen per jaar zonder vaccinatie (17 milj. inwoners)
- In Frankrijk vaccin uit het schema gehaald na ernstige bijwerkingen en doden
- Invaginatie (darminstulping) – risico na vaccinatie is mogelijk
- Vaccin is besmettelijk voor omgeving
- Zeer vaak en vaak voorkomende bijwerkingen verontrustend
- Rotarix en Rotateq worden geproduceerd op VERO-cellen (gekweekt op apennieren)
- De WHO adviseert rotavirusvaccinatie voor alle kinderen, maar dan met name in landen waar het overlijdenspercentage ten gevolge van rotavirus hoger is dan 10%. Dus niet specifiek voor de westerse landen.
Kan het pleidooi om dit vaccin binnen het RVP op te nemen, eigenlijk wel voldoende onderbouwd worden??
19 juni 2017: Stand van zaken
Het RIVM heeft een rapport gepubliceerd over het rotavirus in Nederland, ter ondersteuning van een advies van de Nederlandse Gezondheidsraad over vaccinatie tegen rotavirus. De achtergrondinformatie van het RIVM betreft onder andere het aantal personen dat jaarlijks in Nederland ziek wordt door rotavirus, de effectiviteit en veiligheid van de vaccins, en hoe het publiek denkt over de rotavirusvaccinatie. Jaarlijks worden er gemiddeld ongeveer 3500 kinderen per jaar opgenomen vanwege uitdrogingsverschijnselen na een infectie. In een engelstalig rapport (gewoonte bij het RIVM) staat deze interessante conclusie:
‘Mandatory notification of RV disease is not yet included in the Public Health Law. However, making RV disease notifiable is almost impossible, since RV diagnoses are mainly based on clinical symptoms, and laboratory testing is rarely applicable.’ Bron: http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Wetenschappelijk/Rapporten/2017/April/Rotavirus_in_the_Netherlands_Background_information_for_the_Health_Council
Over de auteur: Ellen Vader onderzoekt, verzamelt, en schrijft over vaccin gerelateerde onderwerpen.